ख्रिसमस 'मिरॅकल ऑन थर्टीफोर्थ स्ट्रीट'

सर्वांना नाताळ शुभेच्छा. ख्रिसमस, नाताळ वर भरपूर चित्रपट आले असतील. काही वर्षे आधीपर्यंत विविध वाहिन्यांवर ख्रिसमस च्या निमित्ताने हे चित्रपट दाखवले जायचे. पण हे प्रमाण सध्या खूप कमी झाले आहे. अशाच चित्रपटांतील माझा आवडता एक चित्रपट आहे 'मिरॅकल ऑन थर्टीफोर्थ स्ट्रीट' (Miracle on 34th Street)....

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] Equity Linked Savings Scheme (ELSS)

आज आपण पाहूया, ईक्विटी लिन्क्ड् सेविंग स्किम अर्थात Equity Linked Savings Scheme (ELSS) बद्दल. ELSS हा म्युच्युअल फंड मधील गुंतवणूकीचा प्रकार असून ह्यावर करसवलतही दिली जाते. ह्यात गुंतवलेली रक्कम ही त्या फंडच्या व्यवस्थापकाकडून आपल्या तर्फे शेअर मार्केट मध्ये गुंतविली जाते. त्यातील उतारचढावानुसार व्यवस्थापक  ह्या गुंतवणूकीवर लक्ष ठेवून मग त्यात बदल करत असतो. ह्यात मिळणारा नफा हा साधारणतः इतर गुंतवणूकींपेक्षा जास्त असू शकतो. पण शेअर बाजाराशी...

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र, ज्येष्ठ नागरीक बचत योजना

मागील लेखनात भविष्य निर्वाह निधीबद्दल माहिती पाहिली. त्यातील गुंतवणूक ही प्राप्तीकर नियमाप्रमाणे करसवलतीस प्राप्त असते. पुढील काही लेखनात गुंतवणूकीचे असेच काही पर्याय पाहू ज्यात गुंतवणूकीवर अवलंबून करसवलत घेता येते. राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र (National Savings Certificate - NSC) सरकारतर्फे टपालखात्याद्वारे उपलब्ध असलेल्या बचतीच्या या योजनेत पैसे गुंतविण्याचा आणखी एक पर्याय आहे. HUF आणि Trust  वगळून इतर सर्व लोक ह्यात गुंतवणूक करू शकतात.  एखादी...

पुढे वाचा..

पाऊस आणि घरांतील वीज

काल संध्याकाळी मुंबई-ठाण्यात पावसाने हजेरी लावली. संध्याकाळी बाजारात जाताना काळे ढग दिसले. अंदाज आला पाऊस पडणार आज. पण एवढ्या लवकर पडेल असे वाटले नव्हते. दर पावसाळ्यात एक दृष्य नेहमी दिसते. काळे ढग, त्यासमोरून पांढरे पक्षी (बगळेच बहुधा) उडत जातात, त्यांवर सूर्यप्रकाश पडलेला असल्याने त्यांचा पांढरा रंग मस्त उठून दिसतो. हेच दृष्य कालही दिसले. कृष्णधवल :)परत निघताना विजांच्या कडकडाट आणि ढगांच्या गडगडाटासह पाऊस पडत होता. घरी...

पुढे वाचा..

जाहिरातबाजी

असे म्हणतात की जाहिरातीवाचून उत्पादन विकणे म्हणजे एखाद्या मुलीला अंधारात डोळे मारणे. अर्थातच ह्याच तत्वावर अर्ध्याहून अधिक जग चालत असेल, मुलीला डोळे मारणे ह्या नाही...तर जाहिरातबाजीच्या. लहानपणापासूनच दूरदर्शन, आकाशवाणीवर (दोन्ही ढोबळ मानाने तंत्रज्ञान आणि संच म्हणा, त्यावर वेगवेगळ्या...

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] भविष्य निर्वाह निधी

आत्तापर्यंत आपण कर मर्यादा, भत्त्यांवरील करसवलत ह्याबद्दल पाहिले. ह्यापुढे आपण गुंतवणूकीचे पर्याय आणि त्यांची कर संरचना ह्याबद्दल पाहूया. भविष्य निर्वाह निधी (Provident Fund - PF) सरकारी नियमानुसार दरमहा मूळ पगाराच्या (आणि महागाई भत्ता) १२% रक्कम कर्मचारी आणि त्याची मालक आस्थापना दोघांकडून कर्मचार्‍याच्या भविष्य निर्वाह निधी अर्थात पीएफ खात्यात जमा केली जाते. ह्यातील मालक आस्थापनेकडून जमा रक्कम कर्मचार्‍याच्या पगारात धरली जात नसल्याने त्यात...

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] पगारातील भत्ते आणि कर सवलत (२)

पगारात मिळणारे आणखी काही भत्ते, ज्यावर कर सवलत ग्राह्य धरली जाते. वैद्यकीय खर्च भत्ता (Medical Reimbursement) ह्या भत्त्यानुसार वैद्यकीय खर्चावर करसवलत मिळते. ह्याची सहसा आरोग्य विम्यातून मिळालेल्या परताव्याशी गल्लत होऊ शकते. ह्या भत्त्यानुसार आपण केलेला खर्च एकूण मिळकतीतून वजा केला जातो ज्यामुळे कर कमी होतो. आरोग्य विम्यात आपण केलेला खर्च विमा कंपनीकडून (त्यांच्या ठराविक मर्यादेत) परत मिळतो. मर्यादा: आर्थिक वर्षात कमाल रू. १५०००/- एवढ्या...

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] पगारातील भत्ते आणि कर सवलत

आता आपण पगारात मिळणारे काही भत्ते आणि त्यावर मिळणारी कर वजावट ह्याबद्दल माहिती पाहूया. १. वाहतूक भत्ता (Conveyance Allowance):  कर्मचार्‍याचे राहण्याचे ठिकाण आणि काम करण्याचे ठिकाण ह्यातील प्रवासाकरीता भत्ता हा वाहतूक भत्ता मानला जातो. जर पगारात दाखवला असेल तरच हा भत्ता करमुक्त म्हणून मानला जातो. मर्यादा: दरमहा कमाल रू. ८००/- म्हणजेच वर्षात कमाल रू ९६००/- करमुक्त असतात. आवश्यक कागदपत्रे: ह्याचा लाभ घेण्याकरीता कोणतेही कागदपत्रे,...

पुढे वाचा..

विजेचे प्लग सॉकेट सुरक्षा व गंमत

घरातील विजेच्या प्लग सॉकेटमध्ये मुलाने हात लावू नये, काही टाकू नये जेणेकरून त्याला विजेचा धक्का न लागो, म्हणून बाजारात त्यावर लावायला टोपी, झाकण शोधत होतो. शेवटी एका संकेतस्थळावर ते दिसले तर लगेच मागवले. आज घरी सामान आल्यावर ते प्लॅस्टीकचे झाकण मस्तपैकी स्चिच सॉकेट वर लावले. त्यांनी ते...

पुढे वाचा..

सुट्टे पैसे नाहीत !!

गेले काही वर्षे सुट्ट्या पैशांची अडचण पाहण्यात येते आहे. अर्थात ती खरी असेलही,  पण कितपत त्याचा अंदाज नाही. काही वर्षांपूर्वी चार आण्यांची नाणी दुकानदारांनी घेणे/देणे स्वतःहून बंद केले होते. बसमध्येही वाहक प्रवाशांच्या नावाने शंख करतात की सुट्टे पैसे द्या म्हणून. पण त्यावेळी...

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] कर वजावटीचे प्रकार

साधारणतः उत्पन्नावर मिळणारी करातील वजावट ही दोन प्रकारे असते. १. पगारात दिलेले विशिष्ट भत्ते : वेगवेगळ्या कंपनी आपल्या नियमांनुसार, सोयीनुसार कर्मचार्‍यांना काही प्रकारचे भत्ते देत असतात. त्यातील काही भत्त्यांवर प्राप्तीकर नियमांनुसार थेट वजावट मिळते. पण ह्यातही कर्मचार्‍याने तो भत्ता त्या कारणाकरीता वापरला आहे ह्याचे पुरावे द्यावे लागतात. उदा. घरभाडे भत्ता - घर भाड्याची पावती आणि/किंवा भाडे करारनामा (Rent Agreement) सादर करावे लागते. रजेच्या...

पुढे वाचा..

[गुंतवणूक आणि करप्रणाली] उत्पन्न आणि कर मोजणी

सर्वात प्रथम आपण उत्पन्नाचे स्त्रोत आणि त्यावरील कर मोजणी पाहू. १. पगारातून मिळणारे उत्पन्न.२. घर मालमत्तेतून मिळणारे उत्पन्न. ३. व्यवसाय वा उद्योगातून मिळणारे उत्पन्न ४. भांडवली नफा५. अन्य स्रोतांपासून मिळालेले उत्पन्न  आर्थिक वर्षात (Financial year) म्हणजेच १ एप्रिल ते ३१ मार्च ह्या काळातील वरील सर्व स्त्रोतांतून मिळालेल्या उत्पन्नाची बेरीज केल्यावर जी संख्या मिळते ते एखाद्या व्यक्तीचे त्या आर्थिक...

पुढे वाचा..